Դիմադրողականաությունն ամրապնդելու համար անհրաժեշտ է սննդակարգում ավելի մեծ թվով միրգ ու բանջարեղեն ներառել, որոնք կօգնեն պայքարել աշնանային սրացումների դեմ:
Ոչ ոքի համար գաղտնիք չէ, որ Հայաստանի բնությունը լի է զանազան բանջարեղենով և մրգերով, որոնց մեծ մասը հասունանում է վաղ աշնանը: Ներկայացնում ենք համեղ և միևնույն ժամանակ օգտակար սեզոնային մրգերի և բանջարեղենի յոթյակը, որոնք թույլ կտան վիտամինների պաշար կուտակել,- գրում է Newsarmenia.am-ը:
Դդում
Դդումը ցածր կալորիական է, բայց միաժամանակ հարուստ է զանազան օգտակար նյութերով, մասնավորապես, կարոտինով, В խմբի վիտամիններով և ասկորբինաթթվով: Պարունակում է նաև կալիում, կալցիում, երկաթ, ֆոսֆոր, մագնեզիում:
Դդմի օգտագործումն օգնում է երիկամների հիվանդությունների, աղեստամոքսային տրակտի աշխատանքի դեպքում: Այն բարելավում է աղեջրային հավասարակշռությունը՝ դուրս է բերում օրգանիզմից ավելորդ հեղուկը, նպաստում է լեղարտադրությանը:
Դդումը կարելի է ուտել և հում, և խաշած և խորոված ձևով՝ ավելացնել տարբեր կերակրատեսակների աղանդերի մեջ:
Մասուր
Մասուրը պարունակում է մեծ թվով ասկորբինային թթու (վիտամին С)՝ լինելով հիանալի բուժամիջոց և կանխարգելիչ միջոց: Դրա կազմում են նաև այլ օգտակար նյութեր՝ շաքար, Р և К վիտամիններ, տարբեր օրգանական նյութեր: Բացի այդ, մասուրի պտուղները մանրէազերծ միջոց են:
Մասուրն ավելացնում է օրգանիզմի ընդհանուր դիմադրողականությունը, հորմոնների արտազատումը, խթանում են վերականգնողական գործընթացները, օժտված են հակաբորբոքիչ հատկություններով:
Մասուրում պարունակվող կարոտինը դրական է ազդում մարդու դիմադրողականության վրա, К վիտամինը բարելավում է արյան մակարդելիությունը և օգնում է պրոտրոմբինի ձևավորմանը, Р վիտամինն ամրացնում է մազանոթները, ինչպես նաև օգնում է С վիտամինի յուրացմանը, В2 և В1 վիտամիններն ազդում են արյունաստեղծ օրգանների վրա, օգնում են տեսողության բարելավմանը:
Խաղող
Հայաստանն աչքի է ընկնում խաղողի մեծ բազմազանությամբ, որը պարունակում է մեծ թվով գլյուկոզա: Բացի այդ, խաղողը շատ սննդարար է՝ մեկ կիլոգրամը պարունակում է 700–800 կիլոկալորիա, դա կազմում է մարդու՝ կալորիաների օրական պահանջի 25–30%-ը:
Խաղողի առավել արժեքավոր նյութը ռեսվերատրոլ ֆլովոնոիդն է: Գիտնականները դրան ֆանտաստիկ հատկություններ են վերագրում՝ այն վերականգնում է չարորակ ուռուցքների աճը, բուժում է տրոմբոֆլեբիտից, սկլերոզից և մի շարք այլ հիվանդություններից:
Ռեսվերատրոլի շնորհիվ, խաղողը կարող է թեթևացնել քրոնիկ հիվանդություններով աղիքային հիվանդություններ: Խաղողի օգտակարությունն անգնահատելի է սրտի խնդիրներ ունեցողների համար (հատկապես, դրանով են տարբերվում մուգ տեսակները) հակաօքսիդանտներ, որոնք վերականգնում են անոթների պատերի էլաստիկությունը:
Չիչխան
Չիչխանը պարունակում է բոլոր ջրային և ճարպալուծվող վիտամիններ, ինչպես նաև պրովիտամիններ, մասնավորապես, բետա-կարոտին:
Չիչխանը բարձրացնում է անոթների էլաստիկությունը, խթանում է սրտի աշխատանքը և էնդոկրին գեղձերի աշխատանքը, տոնուսի մեջ է պահում իմունային աշխատանքը: Տոկոֆերոլի (Е վիտամին) շնորհիվ, օգնում է կանանց հղիանալ:
Չիչխանից պատրաստում են զանազան մորսեր, կոմպոտներ, կիսելներ: Կարելի է նաև չիչխանի մուրաբա եփել ձմռան համար:
Սալոր
Սալորը В վիտամինային խմբի աղբյուր է, որոնք օգնում են պահպանել մկանային տոնուսը և մասնակցում են էներգիայի արտադրմանը: 100 գրամում ընդամենը 30 կիլոկալորիա է: Այդ հիանալի մրգի կեղևը հարուստ է պեկտինով և բջջանյութով, այսպիսով սալորներն օգնում է կարգավորել մարսողությունը:
Սալորները հարուստ են կալիումով, որոնք օգնում են օրգանիզմից դուրս հանել ավելորդ աղն ու ջուրը, օգնում են պահել սրտի գործունեությունը, բարելավում են ուղեղի մատակարարումը թթվածնով:
Նուռ
Նուռն ախորժակ է գրգռում և օգնում է յուրացնել կերակուրը: Բացի այդ, այն բարելավում է սիրտ-անոթային համակարգի աշխատանքը, բարձրացնում է հեմագլոբինի մակարդակը:
Նուռը նաև հիանալի հակաօքսիդանտ է: Դրա հատկությունների ցուցակը կարելի է թվարկել երկար, չէ՞ որ պտուղների կազմում 15 ամինաթթու կա, որոնցից հինգն անփոխարինելի է:
Թուզ
Թզում մեծ թվով միկրոտարրեր՝ պղինձ, երկաթ, կալցիում, կալիում, ինչպես նաև А, В վիտամիններ: Հաճախ թզի թուրմն օգտագործում են մրսածության, անգինայի, լնդերի բորբոքում և շնչուղիների հիվանդություններ բուժելու համար:
